การวิจัยชุดโครงการวิจัยเรื่องนวัตกรรมคุณค่าเพื่อการยกระดับวิสาหกิจชุมชนข้าวหอมทุ่ง ต.หัวดอน อ.เขื่องใน จ.อุบลราชธานี ที่นำไปสู่การพัฒนาเป็น สมาร์ท เอสเอ็มอี และเพิ่มมูลค่าเศรษฐกิจของชุมชนในสถานการณ์ภัยพิบัติ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนานวัตกรรมในการรักษาเมล็ดพันธุ์ข้าวหอมทุ่งที่สามารถเพิ่มผลผลิตและคุณภาพในการปลูกของเกษตรกรได้ 2) หาแนวทางในการบริหารจัดการผลผลิตและทรัพยากรของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในรูปแบบของระบบธนาคารเมล็ดพันธุ์ 3) พัฒนาระบบสารสนเทศในการจัดการซัพพลายเชน ที่ส่งเสริมการปลูกข้าวหอมทุ่งอย่างปลอดภัยตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และ 4) สร้างรูปแบบกระบวนการในการจัดการองค์ความรู้ด้านการป้องกันและเตรียมความพร้อมรับมือกับสถานการณ์ภัยพิบัติ ให้กับคนในชุมชนอย่างมีส่วน ร่วม ในการสร้างความมั่นคงทางอาชีพของเกษตรกร โดยนวัตกรรมทั้งที่เป็นเครื่องมือและอุปกรณ์ ได้แก่ เครื่องอบเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อรักษาคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ข้าว ระบบการบริหารจัดการซัพพลาย เชนการปลูกข้าวปลอดภัยและระบบธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าว รวมถึงองค์ความรู้ด้านการป้องกันและ เตรียมความพร้อมรับมือที่ได้ จะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาศักยภาพ เพื่อยกระดับวิสาหกิจชุมชน ข้าวหอมทุ่งบ้านหัวดอน ให้สามารถเป็น สมาร์ท เอสเอ็มอี ที่มีความพร้อม เกิดความมั่นคงและยั่งยืน ในการประกอบอาชีพ ทั้งในสถานการณ์ปกติและสถานการณ์ภัยพิบัติ สามารถเป็นวิสาหกิจชุมชน ต้นแบบในเรื่องการจัดการแบบบูรณาการสำหรับการเตรียมความพร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่ ไม่คาดคิดที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคต ผลการดำเนินงานวิจัยพบความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับชุมชน และวิสาหกิจชุมชน คือ สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลับมาทบทวนและระดมสมองร่วมกันเพื่อหา แนวทางในการแก้ไขสถานการณ์ให้ดีขึ้น โดยแนวทางและความต้องการที่วิเคราะห์ร่วมกัน ได้ ก่อให้เกิดการสร้างนวัตกรรมที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ทำให้สมาชิกในชุมชนได้ ทราบถึงวิธีการแก้ปัญหาอย่างยั่งยืนตลอดทั้งโซ่อุปทานของการประกอบอาชีพของวิสาหกิจชุมชนฯ เกิดเป็นโซ่คุณค่าใหม่ที่สามารถแก้ไขหรือลดความรุนแรงของผลกระทบที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น การส่งเสริมการปลูกข้าวอย่างปลอดภัยตั้งแต่ต้นน้ำของการผลิต โดยการพัฒนาระบบสารสนเทศที่เป็นนวัตกรรมช่วยในการเก็บข้อมูลสำหรับการสร้างมาตรฐานในการเพาะปลูกและสร้างความเชื่อมั่นต่อคุณภาพของผลผลิตของวิสาหกิจชุมชนฯต่อผู้บริโภคทั่วไป การพัฒนาเครื่องมือในการตากแห้งเพื่อรักษาคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวที่จะเก็บไว้ใช้ในฤดูกาลเพาะปลูกต่อไปที่ชวยลดต้นทุนในการผลิต รวมถึงคุณภาพของผลผลิตที่ดีขึ้นที่จะจัดจำหน่ายให้กับผู้บริโภคอีกด้วย อีกทั้งยังสร้างการตื่นตัวในการผลิตข้าวปลอดภัยให้กับเกษตรกรรายอื่นๆ เนื่องจากผลผลิตที่ได้สูงกว่าการเพาะปลูกข้าวด้วยวิธีที่เคยทำกันมา ฐานข้อมูลที่ได้สามารถสังเคราะห์ออกมาเป็นองค์ความรู้พร้อมที่จะถ่ายทอดให้กับเกษตรกรรายอื่น หรือวิสาหกิจชุมชนกลุ่มอื่น ๆ ที่มีความสนใจ

นอกจากนี้ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการขาดระบบบริหารจัดการที่ดี ทำให้สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนมีเครื่องมือสนับสนุนการบริหารงานหรือการตัดสินใจในการด าเนินงาน ที่เป็นนวัตกรรมที่มีประสิทธิภาพ ได้แก่ ระบบของธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าว ที่ช่วยลดปัญหาในการดำเนินงานของวิสาหกิจชุมชนในการจัดการผลผลิตของกลุ่มได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในเรื่องของการควบคุมคุณภาพของผลผลิตที่จะจำหน่าย และป้องกันการถูกกดราคาจากพ่อค้าคนกลางที่มารับซื้อข้าวเปลือกในพื้นที่ทำให้สมาชิกได้รับสิทธิและผลประโยชน์อย่างยุติธรรมและเท่าเทียมกัน การสร้างทักษะและความพร้อมรับมือและป้องกันสถานการณ์ภัยพิบัติ การมีส่วนร่วมของสมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนข้าวหอมทุ่งในการจัดการความรู้ด้านการป้องกันและเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือสถานการณ์ภัยพิบัติธรรมชาติของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนข้าวหอมทุ่ง ตำบลหัวดอน อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนข้าวหอมทุ่ง หมู่ 1 และหมู่ 2 มีส่วนร่วมในกระบวนการจัดการความรู้ด้านการป้องกันและเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือสถานการณ์ภัยพิบัติธรรมชาติ ทั้ง 6 ขั้นตอนในกระบวนการจัดความรู้ด้านการป้องกันและเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือสถานการณ์ภัยพิบัติธรรมชาติ เกิดความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐและเอกชนในการเตรียมความพร้อมรับมือกับสถานการณ์ที่อาจจะเกิดขึ้นได้อีกในอนาคต