การศึกษาวิจัยเรื่อง ทุนทางวัฒนธรรมชุมชนบ้านซะซอม อําเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี สู่การพัฒนานวัตกรรมสร้างสรรค์การแสดงนาฏศิลป์พื้นบ้าน เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ในครั้งนี้เพื่อศึกษาทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนบ้านซะซอม อําเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อสร้างสรรค์นวัตกรรมการแสดงนาฏศิลป์พื้นบ้านให้เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน และเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ชุดการแสดงนาฏศิลป์สร้างสรรค์ให้เป็นเอกลักษณ์ของชุมชนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีขั้นตอนการศึกษาวิจัย 5 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 2) เก็บข้อมูลวิจัยจากการสนทนากลุ่มกับผู้ให้ข้อมูล โดยการคัดเลือกแบบเจาะจงจํานวน 12 คน สัมภาษณ์เชิงลึก จํานวน 30 คน 3) ออกแบบนวัตกรรมสร้างสรรค์การแสดงนาฏศิลป์จากทุนทางวัฒนธรรม 4) ประเมินผลงานนวัตกรรมสร้างสรรค์ โดยผู้ทรงคุณวุฒิจํานวน 5 คน และ 5) ถ่ายทอดการแสดงสู่อาสาสมัครในชุมชน จํานวน 16 คน

ผลการวิจัยพบว่า บ้านซะซอม อําเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี เริ่มก่อตั้งเป็นหมู่บ้านเมื่อปี พ.ศ. 2493 สืบทอดประเพณีและความเชื่อมาจากบรรพบุรุษ นับถือผีปู่ตาและผีไท้ ด้านภูมิปัญญาดนตรีและนาฏศิลป์นิยมฟ้อนรําตามงานบุญประเพณีด้านภูมิปัญญาการทอผ้า สืบทอดการทอผ้าฝ้ายและผ้ากาบบัวแสงแรกเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน มีวิถีชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์คนอยู่ร่วมกับป่า และความโดดเด่นด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

การสร้างสรรค์นาฏศิลป์พื้นบ้านชุด ฟ้อนแสงแรกบ้านซะซอม มีองค์ประกอบในการออกแบบ และสร้างสรรค์งาน 6 ประการ คือ 1) แนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานจากทุนทางวัฒนธรรมและ เอกลักษณ์ด้านการท่องเที่ยวและธรรมชาติที่โดดเด่นในนามชุมชนท่องเที่ยวแสงแรก 2) รูปแบบการ แสดงเป็นการรําประกอบเพลงพื้นเมืองอีสาน ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมท้องถิ่น 3) เพลงและเครื่องดนตรี ประพันธ์ทํานองขึ้นใหม่ คือ ทํานองเพลงแสงแรกบ้านซะซอม ผสมกับ ทํานองเต้ย เนื้อร้องพรรณนาถึงวิถีชีวิต แหล่งท่องเที่ยวสําคัญ และคําขวัญของชุมชน 4) เครื่องแต่ง กายและเครื่องประดับ ใช้ผ้าถุงและผ้าสไบลายแสงแรกที่ทอขึ้นโดยชุมชน ประดับดอกไม้ตามบริบท (2)สภาพแวดล้อมของชุมชน 5) ท่ารําและการแปรแถว ออกแบบท่าฟ้อนรําโดยใช้หลักนาฏศิลป์ไทย ตีบทตามเนื้อร้อง ท่านาฏศิลป์พื้นเมืองแม่บทอีสาน และ ท่าที่สื่อถึงอากับกิริยาธรรมชาติ รวมถึงการ ออกแบบแปรแถวอย่างง่าย และ 6) โอกาสที่ใช้ในการแสดง ใช้แสดงต้อนรับนักท่องเที่ยวที่มาเยือน และในโอกาสต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

การถ่ายทอดองค์ความรู้ชุดการแสดงนาฏศิลป์สร้างสรรค์ “ฟ้อนแสงแรกบ้านซะซอม” ให้เป็นเอกลักษณ์ของชุมชนและส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ให้แก่ผู้เข้าร่วมอบรมกลุ่มสตรีและเยาวชนในชุมชน จากการวิเคราะห์ทั้งหมด 3 ประเด็น พบว่า ผู้เข้าร่วมอบรมมีความรู้ความเข้าใจในการสร้างสรรค์นาฏศิลป์พื้นบ้าน สามารถปฏิบัติท่ารําฟ้อนแสงแรกบ้านซะซอมเพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยว และชุมชนเกิดความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมของตนเอง และสามารถสืบทอดเป็นเอกลักษณ์ของชุมชนนําไปสู่การส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมได้